Araştırmacılar ilk kez, bağırsaktaki bakteriler ile dünyanın en yaygın zayıflatıcı beyin bozukluklarından biri olan Parkinson hastalığının başlangıcı arasında işlevsel bir bağ buldular.
Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa'daki çeşitli kurumların bilim adamlarından oluşan bir ekip, farelerin bağırsaklarındaki bakterilerin nasıl değiştiğini, bunun hastalığa yakalanmış insanların bağırsaklarından alınan bakterileri de içeren Parkinson belirtilerinin tezahürünü etkilediğini gösterdi.
Bulgular, hastalığın tedavisinde yeni bir yol öneriyor: Tedavi için en iyi hedef beynin yerine bağırsak olabilir. Araştırmacılar, yeni bilgilerin, bugün sağlıklı gıdalar raflarında bulunan probiyotiklerden daha sofistike "yeni nesil" probiyotiklerin geliştirilmesi için kullanılabileceğini umuyorlar.
Araştırmacılardan biri olan Sarkis Mazmanian, Kaliforniya Teknoloji Enstitüsünde mikrobiyoloji profesörü, "hastalara ilaç reçeteleniyor ve haplarda hastalığı koruyan veya belki hastalık belirtilerini tedavi eden bakteriler olacak" dedi.
Parkinson hastalığı, beyin hücrelerinin alfa-sinüklein adı verilen aşırı miktarda protein biriktirdiği ve daha sonra ölmesiyle karakterize, nörodejeneratif bir hastalıktır. Hastalar motor fonksiyonlarını kaybederler, titreme ve titreme yaşarlar ve diğer fiziksel ve zihinsel etkiler çekerler. ABD'de bir milyon insan ve dünyada 10 milyondan fazla insan bu durumdan muztarip. Alzheimer sonrası dünyada ikinci sırada görülen nörodejeneratif hastalık (nörodejenerasyon, sinir sistemi dokularında meydana gelen bozukluk) olarak kabul edilir.
Genellikle genetik kaynaklı değildir, çoğunlukla çevresel faktörlerden etkilenir gibi görünür. Daha önceki araştırmalar, bağırsak bakterileri ile Parkinson'lar arasındaki bağlantıları ve bunun yanı sıra multipl skleroz gibi diğer hastalıkları da göstermektedir. Ancak hiçbir araştırma bu ikisinin nasıl bir ilişki kurabileceğini tam olarak göstermedi.
"3 farklı deney"
Araştırmacılar Parkinson’da beyin-bağırsak ilişkisini incelemek için 3 farklı deney tasarladılar.
Araştırmacılar Parkinson’a özgü protein olan alfa-sinükleini sentezleyen genetiği değiştirilmiş fareleri aldılar ve iki gruba ayırdılar. İlk grup tam mikrobiyoma sahipken (mikrobiyom bağırsaktaki bakterilere verilen isimdir) ikinci grubun bağırsaklarında hiç bakteri yoktur, bağırsakları tamamen bakterisizdir.
Bakterisiz olan fareler alfa-sinükleini tıpkı diğer grup gibi aşırı biçimde sentezliyor ancak beyinlerinde biriktirmiyorlardı. Bakterisiz fareler daha az hastalık belirtisi gösteriyor ve motor işlevleri ölçen testlerde daha başarılı oluyorlardı.
Ancak bağırsaklarında tam mikrobiyom barındıran fareler beyinlerinde alfa-sinüklein biriktiriyor ve Parkinson belirtileri gösteriyorlardı. İkinci aşamada, bütün fareler bağırsaktaki bakterilerin ürettiği bazı kısa zincirli yağ asitleriyle beslenmeye başladılar. Yani bakterisiz farelere bu gıdalar verilerek bakterilerin yapacağı etkiler taklit edilmek istendi.
Bakterisiz fareler hastalık belirtileri göstermeye başladılar. Bu da akıllara, acaba bağırsaktaki bakterilerin ürettiği bu kimyasallar beynin durumunu kötüleştiriyor mu, sorusunu getirdi.
Üçüncü aşamada sağlıklı insanlardan ve Parkinson hastalarından alınan bağırsak bakteri örnekleri bakterisiz farelere verildi ve durumları izlendi. Fareler olağanüstü biçimde Parkinson belirtileri göstermeye başladı. Ancak sadece Parkinson hastalarından alınan örneklerin verildiği farelerde belirtiler görülüyordu. Sağlıklı kimselerden alınan bakteri örnekleri hastalık belirtilerine neden olmuyordu!
Uzmanlar üçüncü deneyin aslında bize çok şey anlattığını ifade ediyor ve ekliyor: “Burada önemli olan bakterilerin olması veya olmaması değil, bu bakterilerin türleri”.
Diğer bir deyişle, Parkinson hastalarının bağırsakları, hastalığın gelişiminde rol alan bazı bakterilere ya ev sahipliği yapıyor ya da hastalığı önleyecek bakterilerden yoksun. Bu özel türdeki bakterilerin belirlenmesi, hastalığın önlenmesi ve hatta tedavi edilmesi açısından çok büyük önem taşıyor. Uzmanlarsa bağırsaktaki bakterilerin araştırılmasıyla yeni tedavilerin geliştirilebileceğini belirtiyor.
Parkinson hastalarında bağırsak bakterilerinin örnekleri bunu mümkün kılmaktadır. Mazmanian, sağlıklı insanlarda bulunmayan bazı bakterilere sahip olma eğiliminde olduklarını ve sağlıklı insanlarda bulunmayan diğer bakterilere sahip olmadıklarını kaydetti.
İlerleme kaydeden Mazmanian ve ekibi, yararlı veya zararlı bakteri tanımlamasını ve hastalığa nasıl katkıda bulunabileceğini veya önlemede rol oynayacağını anlamasını ve hastalıklara karşı en iyi koruma sağlayan mikrobiyomu hangi yöntemlerle üretebileceğini belirtti.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder